Jantien

Zij is de beste columnist van Nederland. Niet omdat ze mijn vriendin/collega is, maar omdat ze authentiek, echt en vol humor schrijft. En omdat ze net, als ik, tamelijk dwars is. Dat is ook de titel van haar eerste bundel. Ja, ik ben trots op Jantien de Boer (42). Stiekem omdat ik haar in 1987 bij Persburo PENN heb aangenomen en haar coachte op haar eerste schreden van haar succesvolle journalistieke bestaan. Hoe sprankelend ook, als een bang vogeltje zat ze tegenover me (bekende ze zelf later) in die hectische januaridagen. Toen een nieuwe Elfstedentocht, de derde in successie, er zat aan te komen. Bel jij die lui in dat cafe in Ferwert even? vroeg ik achteloos. Bibberend pakte ze de telefoon (vertelde ze veel later) en belde de cafebaas. Ze had temperament, schreef goed, was net als ik feministe en groot dierenvriend. Een jaar nadat ik PENN had verruild voor een zelfstandig bestaan, verkaste zij naar de Leeuwarder Courant. Donderdagavond jl. werd haar bundeltje aangeboden aan een docent die het gebruikte in zijn lessen aan secretaresses. Hij vond ze kostelijk, ze veroorzaakten de nodige discussie, bijvoorbeeld over de afkeer van De Boer als vrouwen de achternaam van hun man aannemen. Dat doe je toch niet? Nou, jonge collega's op de LC-burelen doen dat wel. ,,Ze wilde bij hem horen'', vertelde ze Jantien. En een mevrouw in de zaal riep dat ook zij trots was dat ze de naam van haar man heeft. Jantiens moeder bekende dat ze achteraf ook liever haar eigen naam had gehouden. Collega Asing Walthaus leidde de avond als een volleerd presentator. Ik dacht toen ik die twee zag zitten aan het tafeltje: als zij bij De Volkskrant of Het Parool hadden gewerkt waren het nu BN'ers. Jantien als een soort Heleen van Rooyen, maar dan minder ordinair en Asing als een nieuwe Jeroen Pauw. Ik was de avond erna bij een avond over humor, maar wat die oud-gemeentesecretaris daar klaarspeelde was te erg voor woorden. Hij zat als een stuntelige Tommy Cooper voor een middeleeuwse beamer krantenknipsels voor te lezen en de clou van grappen te verklappen. ,,Eh, voetbalstadion.. o nee, eh, wat is het toppunt van romantiek voor een man? Een vrouw achter mij gierde het uit: ,,een voetbalstadion''. De man in het donkerblauwe pak:,,Een voetbalstadion met kaarsjes''. Ik keek mijn buurvrouw geregeld aan en kreeg de slappe lach. Onbedoeld, maar toch. Deze man werkte op onze lachspieren. Haast aandoenlijk toverde hij de definitie van humor op de beamer. Daarna volgde een heel rijtje hoe je meer humor op kantoor kon krijgen. ,,Hij gaat dat hele staatje toch niet oplepelen?'' zuchtte mijn buurvrouw. -Ach, natuurlijk niet, stelde ik haar gerust. Waarop hij begon met voorlezen. Het sluitstuk was de doos die hij pakte. Daar zat een voorwerp in dat op een ouderwetse, zwarte draagbare telefoon leek. De antenne was echter een soort rietje waaruit je kon drinken. Een kip van plastic kon je gebruiken om je woede te koelen.
Maar even terug naar die columns: er staan altijd wel een paar zinnen in die mij doen schaterlachen. Als ze vertelt over al die rotmannen en mistroostig naar bed gaat met de Opzij. Als ze een interview leest met Jan Wolkers klaart ze al op. Die houdt niet van magere vrouwen en zorgde altijd dat zijn vriendinnen binnen no time 10 kilo zwaarder werden. Die zwoor zijn geloof af omdat zijn vader vertelde dat poezen niet in de hemel komen. Die huilde aan het graf van zijn kat. En ze eindigt met een bedankje ,,mede namens mijn man''. En dat schrijft ze dan tien keer zo leuk op als ik.
Hulde! En koopt allen ,,Dwars''!

Oranje

Oranje interesseert me steeds minder. Vroeger was ik een overtuigd fan en zat ik klaar voor de buis, zelfs voor een potje tegen Oezbekistan. Maar de duurbetaalde miljonairs laten het keer op keer afweten. En de nors ogende Van Basten doet niet sympathiek aan. Ooit heb ik zijn naam gescandeerd in de binnenstad van Leeuwarden. Toen ,,we'' in 1988 Europees kampioen waren en ik in de straten liep te hossen met vrienden. In een cafe zong ik ..Wij houden van Oranje'' van Andre Hazes uit volle borst mee. Die finale! Ik zat met drie collega's te kijken. De Russen vond ik veel beter, ze hadden meer kansen. Maar twee momenten, de kopbal van Gullit en de onwaarschijnlijke lob van Marco, waren voldoende voor de Europese beker. Ja, ik was een fan. In 1974 zat ik als 14-jarige voor de buis in hotel Golfzang op Vlieland. In de eetzaal stonden de stoelen voor het televisietoestel voor een groepje voetbalfans. Toen na amper een paar minuten Nederland een penalty kreeg, stompte de hotelgast naast me mij enthousiast in mijn zij. Ja, het was 1-0 en ,,we'' zouden nu wereldkampioen worden! Vier jaar daarna was ik in hetzelfde hotel, nu als vakantiehulp in de eetzaal. Op mijn kleine kamertje, bovenop zolder, met een piepklein raam waaruit je de veerdam kon zien, plakte ik foto's van Johan Cruyff, Johnny Rep en Johan Neeskens naast de spiegel. De finale tegen Argentinie zag ik op een klein zwart-wit-toestelletje in de personeelskamer. Acht minuten was het nog en Oranje stond achter. Zou het nog kunnen? Ik was bang van niet. Tot Dick Nanninga de 1-1 inkopte. In mijn feestvreugde pakte ik een stoofje waarop de theepot stond. Niet wetende dat het gedoofde waxinelichtje nog warm was. Het kaarsvet droop over mijn rok. Zo'n halflange, met lichtbruin/oranje blokjes. De vlek is er nooit meer uitgegaan. De volgende dag las ik in De Telegraaf: ,,Kansen, kansen, maar weer geen cup.''
Dus vertel mij niets over het Nederlands elftal. Wat heb ik gejuicht voor Johan Cruyff toen hij in 1974 de 2-0 scoorde tegen Brazilie. AL leken de voetbalwedstrijden in de jaren zeventig meer op veldslagen. Mijn god, wat was het hard. De zelf bikkelharde Neeskens liep na afloop van de finale tegen de Argentijnen met bloedvlekken op zijn shirt rond.
Wat heb ik gegild voor alle doelpunten ooit. Maar nu ben ik Marco- en Johan-moe. Het dieptepunt was toen Cruyff deze zomer, na het kampioenschap van Jong Oranje zei dat ,,ze het niet slecht hadden gedaan''. Tsjongejonge. Hij had niets eens de hele wedstrijd gevolgd. Wat liet hij zich kennen. Wat deed hij Foppe de Haan te kort. Wrokkig? Omdat Foppe met zijn 4-2-2- nu twee bekers op zak heeft?
Het werd dus 1-0 zaterdagavond tegen Luxemburg. Op de achtergrond stond mijn tv aan. Het voetbal was niet om aan te zien, dus keek ik ook niet. En volgend jaar is het EK. De verwachtingen zullen wederom, zoals gebruikelijk in dit land, enorm hoog gespannen zijn. Maar zolang Van Basten vasthoudt aan 4-3-3- zal het niks worden, ben ik bang.
Laat orakel Cruyff anders zelf eens aan het roer gaan staan. KNVB benoem hem tot supervisor boven Van Basten! In plaats vanaf de zijlijn kritiek uit te oefenen, moet hij het zelf maar eens laten zien. Coachen heer Cruyff kunt u toch zelf?