Anita

Als het Friesch Dagblad zijn hoofdcommentaar wijdt aan een PvdA-politicus is er wat bijzonders aan de hand. Gedeputeerde Anita Andriesen (51) is overleden. De rode Andriesen, die in haar rode Ford Ka met PvdA-logo de provincie doorcrosste, was ooit ook voorzitter van de Gereformeerde Kerk in Sint Annaparochie. Op datzelfde moment was ze dat ook van de PvdA-afdeling in Het Bildt. Anita kon over grenzen heenkijken. Een virusinfectie werd haar uiteindelijk fataal. Ze leed vijf jaar aan borstkanker en hoorde eind 2006 dat ze ongeneeslijk ziek was. Hoeveel tijd ze nog had wist ze niet. Het kon twee jaar zijn maar ook tien, had de dokter gezegd, vertelde ze me. Ik was aangedaan toen ik het nieuws van haar dood hoorde. Anita was politica en bestuurder, maar vooral een gewoon, authentiek, aardig mens. Aanstekelijk enthousiast, altijd positief, bevlogen, energiek en zeer toegankelijk. Ook voor de pers. Ze was altijd bereid een toelichting te geven, ze belde je terug. De eerste keer dat ik haar aan de telefoon had was in 2002. Het was laat, na de statenverkiezingen. Ik had haar woordvoerder gevraagd of ze me terug wilde bellen. Ik lag al op bed, het was laat, had niet verwacht haar die avond nog te spreken te krijgen, maar ze belde. Ik was direct geraakt door haar openheid en helderheid van argumenteren. Anita gaf altijd gehoor, ook als ik haar de jaren daarop belde, of ontmoette. Ooit sprak ik de voicemail van een burgemeester drie keer in, zonder dat ik wat van hem hoorde. In wanhoop belde ik zijn voorlichter. Kort daarop kreeg ik de burgervader rap aan de lijn. Dat zou je bij Anita, zoals iedereen haar noemde, niet gebeuren. Altijd hartelijk en goedlachs. Een keer belde ik haar toen ze op weg was naar een chemokuur in Amsterdam. Met het Leeuwarder MCL had ze geen goede ervaringen. Het ging best goed. 'De bealch d'r foar', was haar houding. Haar werk als gedeputeerde gaf haar zoveel positieve energie. Dus waarom zou ze thuis gaan zitten kniezen? Daar werd ze ook niet beter van. Ook het meeleven van de mensen om haar heen gaf haar kracht. Ze maakte zich vooral zorgen om haar drie zonen, vertelde ze. Dat ze zou wegvallen als die nog niet volwassen waren.
Anita Andriesen was een boegbeeld van de provincie Friesland, schreven haar collega's. Ze had unieke bestuurlijke kwaliteiten, omdat ze in staat was mensen met ogenschijnlijk onverenigbare standpunten toch op een lijn te krijgen. Bij het Streekplan bracht ze boeren en natuurbeschermers tot elkaar. Het ging haar om de kwaliteit van de ruimtelijke indeling in haar Friesland. Met veel bezieling, soms fel (Anita, mag het een beetje minder? vroegen statenleden haar wel) maar altijd op argumenten voerde ze debatten. De Friezen waardeerden haar. FNP'er Johannes Kramer zei me dat Friezen een zwak hebben voor het matriarchaat. En Anita deed denken aan een moeder. Een 'mem' voor Friesland. Haar verkiezingscampagne 'Anita Foar Fryslan" (in 2007) trok de aandacht van de landelijke PvdA. Overal verloren de sociaal-democraten, maar in Friesland bleef het verlies minimaal. Dankzij Anita, die rode rozen uitdeelde en mensen het gevoel gaf dat ze gehoord werden. Ze werd lid van de adviescommissie die het PvdA-echec moest analyseren. Ik heb niet de indruk dat er met haar adviezen (wees authentiek, luister naar de mensen, neem ze serieus en zoek ze vooral op) bij de PvdA veel gedaan is.
Haar dood kwam toch nog onverwacht. Ik was maandag bij een symposium van de Waddenacademie in Leeuwarden, waar ik haar collega's Tineke Schokker (CDA) en Jannewietske de Vries (PvdA) nog hartelijk zag lachen en grapjes maken. Dat doe je niet snel als je collega op sterven ligt, dacht ik, dus Anita's toestand was mogelijk stabiel. Maar twee dagen later lag daar de mededeling van GS in mijn mailbox. Hoewel je als journalist natuurlijk immer onafhankelijk en objectief probeert te zijn, blijf je ook mens. Ik was verdrietig. Met respect en bewondering denk ik terug aan Anita Andriesen.