Angsthaas

Met al die angsthazen in ons land kun je de Noordzee wel dempen, schreef ene Peter op de condoleance-site van Theo van Gogh. De schrijver en regisseur zei wat hij vond en dacht. En heeft dat met de dood moeten bekoken, zo is de teneur in dit land. De vrijheid van meningsuiting is in het geding! Laat ik voorop stellen dat het een beestachtige moord was. Van Gogh is afgeslacht door een door haat verblinde moslimterrorist. Dat is onacceptabel.
Maar Van Gogh wist behoorlijk te kwetsen. Wij kunnen misschien nog wel, zij het enigszins besmuikt, lachen om de kwalificatie ,,geitenneukers'', waar hij moslims bedoelde, maar binnen de islamitische gemeenschap wordt dit- terecht- als een belediging opgevat. Theodor Holman noemde christenen ooit ,,honden''. Ja, een columnist mag beledigen, wordt er gezegd. Maar hij kan ook te ver gaan. Nu roept een ieder dat Van Gogh genoot van kwestende provocaties, maar dat de vrijheid van meningsuiting een groot goed is. ,,Het ruikt hier naar caramel, ze verbranden vandaag suikerjoden'', een andere uitspraak van hem is natuurlijk verschrikkelijk kwetsend. Zoiets kun je gewoon niet opschrijven. Zelf zei de cineast dat hij de ironie gebruikte en nodig had, om dingen aan de kaak te stellen. Maar vrijheid van meningsuiting is geen vrijbrief voor grove, misselijke grappen.
Toch mocht ik Van Gogh wel. Hij was natuurlijk een originele denker, een slimme, geestige man, die geen blad voor de mond nam. Ik moest vaak wel om hem lachen. Toen ik een interview met hem zag uit 1993 (,,Een prettig gesprek'') met Pim Fortuyn, schoot het door mijn hoofd dat ze beiden, heel on-Nederlands binnen 2,5 jaar vermoord zijn. En ja ik dacht: in wat voor land leven wij in vredesnaam? Net als een kwart van de Nederlanders dacht ik even: ik verlaat dit rotland. Waar alles jarenlang met de multiculturele mantel der liefde is bedekt. Waar je direct voor racist werd uitgescholden als je misstanden met allochtonen aan de kaak wilde stellen.
- Waar wil je dan heen? vroeg mijn Parijse vriendin.
- Weet ik veel, naar Belgie of Duitsland.
- Als al die Hollanders maar niet allemaal naar Frankrijk komen.
- Wat ben jij toch altijd negatief over je vaderland, bitste ik.
- Nee, niet over Nederland, maar over zijn inwoners.
-Hoezo?
- Ach, jullie zijn allemaal zo verwend.

Wie zich gekwetst, beledigd of gediscrimineerd voelt, kan in een democratie de gang naar de rechter maken. Maar die redelijkheid is Jihadstrijders vreemd. Wat ik doodeng vind is, dat het werkterrein van de fundamentalistische moslimextremisten zich blijkbaar naar Nederland heeft uitgebreid. Daarom noemde VVD-fractievoorzitter Van Aartsen de moord ook terecht een aanslag. Een politieke moord, uit naam van een godsdienst. De verdachte maakt mogelijk deel uit van een criminele organisatie. Oppakken, hem streng straffen en daarna het land uitzetten.

Na de zwarte dag waarop Van Gogh werd gedood, volgde er een andere. Weer een zwarte. George Bush zit nog eens vier jaar in het Witte Huis. Wij Nederlanders kunnen ons niet voorstellen hoe zo'n nitwit herkozen kan worden. Elke keer als hij een rede houdt, hou je je hart vast. Het is net of hij niet eens snapt wat hij zelf zegt. Of hij alles voorleest van een auto cue. Net of hij over te weinig verstandelijke vermogens beschikt, zal ik maar zeggen.
Fout, zei Kaj van der Linden, die jarenlang in de VS woonde en menig campagne hielp voorbereiden. Wij hautaine Hollanders verkijken ons op Bush. Die is wel degelijk slim en omringt zich met de juiste mensen. Kerry kwam blijkbaar onvoldoende uit de verf. Toch maakte hij een ontwapenende indruk op mij. In een interview met Larry King van CNN formuleerde hij goed en ik vond de blik in zijn bruine ogen oprecht, menselijk en eerlijk. Waar die Bush met zijn gemene kraaloogjes je voortdurend het idee geeft dat hij je voor de gek houdt. Mijn Parijse klankbord met wie ik soms binnen 1 minuut zowel het wereldleed als persoonlijke wederwaardigheden deel, dacht het kwam door de ega's. Die van Kerry was te dik, zei ze. Laura Bush zag er gewoon beter uit. ,,Dat maakt toch niet uit!'', reageerde ik verontwaardigd.
Misschien in 1960 toen Jackie JFK bijstond, maar nu?

Het is alweer tien jaar geleden dat Jacqueline Bouvier-Onassis in haar appartement in New York overleed. Reader's Digest wijdt deze maand een artikel aan haar laatste dagen, toen een klein aantal vrienden afscheid van haar kwam nemen. Ze wilde after all toch begraven worden op de nationale begraafplaats Arlington in Washington, naast haar man John. ,,Ik ben tenslotte presidentsvrouw geweest en zo zullen de mensen zich mij herinneren.'' Ze probeerde een normaal leven te leiden, werkte bij een uitgeverij als redacteur, speelde met haar kleinkinderen, reed paard en had een vriend Maurice Tempelman, een diamantair. Ze raadde haar zoon John F. Kennedy jr. aan in de toekomst nog eens bij deze Tempelman te rade te gaan, als hij een onderbouwd advies zocht. John wilde acteur worden en schijnt daarvoor talent te hebben gehad, maar Jackie zag dat niet zitten. Ze wilde dat hij bij het openbaar ministerie ging werken. John volgde toch zijn andere droom en richtte een eigen tijdschrift op. George. Het bestond slechts twee jaar. Ik heb het wel eens gekocht, natuurlijk omdat ik een groot Kennedy-fan ben (deze maand precies 29 jaar). Helaas verongelukte John jr. in 1999 met zijn vliegtuigje. Samen met zijn vriendin en haar zus vond hij de dood. Jackie was altijd al bang geweest dat hij zou verongelukken. Ze verbood hem zijn vliegbrevet te halen. Hij deed het toch, stiekem.
Goddank dat zijn moeder niet meer heeft meegemaakt dat hij stierf, las ik in Reader's Digest.
Ik herinner me zijn dood nog als de dag van gisteren. Ik zat op de boot van Texel naar Den Helder en hoorde een flard van een berichtje op de autoradio. Ik was echt geschokt en kon aan niets anders meer denken. 's Avonds belde Omrop Fryslan mij of ik voor de Friese tv commentaar wilde leveren als Kennedy-deskundige. Want het nieuws van de dood van JFK jr. was, zeker in een komkommerzomer, voorpaginanieuws in de hele wereld. Dat wilde ik wel. Ik had foto's en tijdschriften meegenomen en kon een grote foto van hem laten zien. Hoewel ik als lesbo geboren schijn te zijn, vond ik die JFK toch echt een ongelooflijk stuk. Een hele mooie man. Misschien was hij ooit president geworden. Dat had in 2008 gekund. Dan was hij 48 jaar geweest. Een nieuw sprookje was dan werkelijkheid geworden. Maar ik geloof dat hij de politiek niet ambieerde. Enkele van zijn neven, zonen van Robert Francis Kennedy, zitten meen ik in de senaat. Je hoort weinig van ze.
Misschien willen ze in stilte hun werk doen. Misschien voelen ze zich besmet door die beroemde naam. Maar misschien doen ze ooit toch een gooi naar het presidentschap, zoals hun oom en vader. Beiden vermoord. Net als Van Gogh. Lucht en leegde, zei de Prediker. Er is niets nieuws onder de zon. En de mens is geneigd tot alle kwaad. Ik ben geneigd dat te geloven.