bijbaantjes

NRC Handelsblad publiceerde onlangs een lijst van journalisten en hun nevenactiviteiten. Collega's in vaste dienst, met een vast salaris, die bijklussen. En daar wel of geen geldelijke vergoeding voor krijgen. Een collega deed een betaalde klus voor een ministerie. Een ander werd gevraagd een dagvoorzittersschap te doen. Weer een ander moest een mediatraining geven aan minister Remkes, die hij vervolgens ook weer op tv moest interviewen. Opvallend was dat iedereen zei dat zijn onafhankelijkheid niet in geding was. Dat is toch opvallend, aangezien objectiviteit en een kritische houding ook zonder betaalde klusjes al moeilijk genoeg zijn.
Als free-lancer ben je vrijer dan een journalist in vaste dienst. Toen ik net begon als correspondent voor NRC Handelsblad in 1990, deed ik ook wel eens iets voor de gemeente Groningen. Dat was handig voor mijn contacten, want ik moest die gemeente toch leren kennen. In 1994 heb ik op verzoek van D66 de toenmalige lijsttrekker Hans van Mierlo in het openbaar geinterviewd. Daar vroeg en kreeg ik 700 gulden voor. Nooit gesnapt waarom ze mij daarvoor vroegen. Ik meen me te herinneren dat ze dachten dat ik Liesbeth Koenen was, die zo aardig in de krant schreef. Ik heb me uren zitten inlezen. Had totaal geen ervaring als leider van een forum. Waarom vroegen ze geen collega van Omrop Fryslan? Voordat de avond begon drukte ik nog even de hand van Van Mierlo, die zat te eten met een blonde dame naast zich. Ik geloof dat het zijn dochter was. Zijn voorlichter drukte me op het hart hem toch vooral te vragen wat hij met Friesland had. Ik was nog zo bedeesd dat ik dat ook nog deed. Achter de tafel zaten nog enkele forumleden. Er was maar 1 microfoon, wat een handicap was, want dat ding moest je steeds voor je neus schuiven als je iets wilde zeggen. Zo kwam er van een echt gesprek weinig terecht. Ik stond stijf van de zenuwen, maar bracht het er nog aardig vanaf. Geloof ik. Al ben ik daarna nooit meer gevraagd. De grootste handicap nadien was, dat mijn collega's en veel anderen dachten dat ik dus bij D66 zat. Blijkbaar dachten ze dat ik het avondje pro deo had geleid, omdat ik toch van de club was.
Ook heb ik wel klussen gedaan voor de gemeentes Leeuwarden en Harlingen. Geen van mijn opdrachtgevers heeft ooit geprobeerd me voor zijn karretje te spannen om een leuk verhaal in mijn krant te krijgen. Nimmer heeft iemand me gevraagd of ik vervelend nieuws over die gemeentes uit de krant wilde houden. Daarvoor waren ze bij mij aan het verkeerde adres geweest. Natuurlijk had ik dat geweigerd! Andersom heb ik nooit kritiekloos over de betreffende gemeentes geschreven. Als ik voor mijn krant schrijf, zet ik een andere pet op. Als zich ooit een ,,conflict'' had voorgedaan, was mijn krant altijd voorgegaan. Dan maar geen opdrachtje meer. Ik ben weliswaar free lance, maar toch bovenal journalist bovenop het nieuws. Als correspondent ben ik feller en kritischer dan als uitvoerder van een klus. Blijkbaar voelden mijn opdrachtgevers dat aan. Voor mijn gevoel ben ik altijd integer geweest. Dat betaalt zich soms uit. Mensen die de media wantrouwen en nooit een interview geven aan een krant, willen voor die van mij wel eens een uitzondering maken. ,,Wij zijn er de krant niet naar om een verhaal op te blazen'', zeg ik vaak. Dat weet men. De NRC zoekt de nuance, probeert feiten en meningen te scheiden. Dat probeer ik ook. Al 14 jaar. En nog steeds met genoegen.