Paus

De overleden paus was pastoraal sterk en sociaal-economisch vooruitstrevend (want steun aan de Poolse vakbond Solidariteit tegen het communisme), maar theologisch uiterst conservatief. een man die zich krampachtig vasthield aan stijle leerstellingen. Dat hij als een der grootste pausen aller tijden de geschiedenis in zal gaan, wil er bij mij niet in. Een kerkvorst die het condoom verbiedt, terwijl half Afrika aan een AIDS-epidemie ten onder gaat, is ronduit misdadig. Zoals er ook vraagtekens te plaatsen zijn bij het vasthouden aan het celibaat voor priesters en pastoors en de uitsluiting van vrouwelijke ambtdragers. Ik ben Gereformeerd gedoopt (op mijn achtste) en de verderfelijke invloed van de ,,Paapse mis'' stond in die tijd (de jaren zestig) nog in de kerkelijke formulieren. Een docent op de Lerarenopleiding dacht dat ik me als twintiger en fel feministe wel beter zou thuisvoelen in de RK-kerk, omdat die Maria, een vrouw tenslotte, vereerde. ,,In de schoot van de moederkerk'', ja er zat wat in. Maar Mariaverering, een mens aanbidden, nee dat wilde er bij mij, opgevoed als rechtgeaarde protestant, niet in.
Zoals ik het evenmin passend vond om een de eigen uitgeroepen plaatsvervanger van Petrus op aarde, de paus, te eren. Al die pracht, praal, tirelantijnen of zo u wil kerkelijke rituelen, het zei me weinig. En dat Rome homoseksualiteit bleef afkeuren, terwijl daar, zo te zien en te horen, het nichtendom meer dan gemiddeld vertegenwoordigd is, sloeg alles. Ik zal dus geen traan laten om deze paus. Hij had, zoals wijlen mijn moeder, die overigens even oud als hij is geworden, de laatste jaren al zei: ,,Wat is dat een oud mannetje geworden, laat hij toch aftreden.''
Paus Paulus VI vond ik nog onsympathieker dan deze paus. Johannes XXIII heb ik niet bewust meegemaakt, maar de Vaticaanse lente die hij voorstond, deed menig katholiek hart in ons land sneller kloppen. Een deskundige zette deze paus af als een ,,goedlachse dorpspastoor'' tegenover Johannes Pauls II die de wereld rond reisde en het hele universum als zijn werkgebied zag. Ik weet nog dat de vorige twee pausen overleden. In september 1978 werd Johannes Paulus I benoemd. Wat een aardige, leuke en sympathieke man was dat! Helaas leefde hij sindsdien nog maar 33 dagen. Ik weet nog dat ik 'smorgens de radionieuwsdienst ANP hoorde, die het bericht wereldkundig maakte. Het begon zo: ,,Paus Johannes Paulus I..'' en het schoot door me heen dat hij overleden kon zijn. ,,.. is vannacht overleden''. Ook toen een schok onder de gelovigen. Het hele kerkelijke circus, bestaande uit begrafenis, het vergaderen, de witte rook tenslotte, begon opnieuw. Ook nu weer. Tot er een nieuwe kerkvorst wordt gekozen, die zich laat toejuichen door de mensheid (zoals Kees Fens vandaag terecht opmerkte in De Volkskrant, is het wonderlijk hoe ,,de dienaar der dienaren'' zich dit telkens laat welgevallen).
Ben benieuwd wie er nu tot paus geroepen wordt. Hij zal ongetwijfeld even conservatief zijn als zijn voorganger. Al was het alleen maar omdat de meeste even conservatieve kardinalen door hem zijn benoemd. Het zal nog heel lang duren eer er een werkelijk progressief geluid uit Vaticaanstad zal klinken.